بیماری های مغز و اعصاب و روان شامل بیماری هایی مثل افسردگی و زوال عقل می شود. بیماری های زوال عقل به ویژه آلزایمر و افسردگی جزء بیماری هایی است که سلامت مغز را تحت تاثیر قرار می دهند. میلیون ها نفر در سراسر جهان از عوارض این بیماری ها رنج می برند. اختلالات عصبی می توانند با دیگر بیماری های غیر واگیر نیز همراه شوند. برخی از بیماری های اعصاب و روان با کنترل عوامل خطر بیماری های غیر واگیر قابل پیشگیری هستند. اما در کل این بیماری ها پروسه درمانی دشواری دارند. برای کم کردن عوارض آن ها نیاز به دارو و طی کردن دوره درمانی طولانی است.
بیماری های اعصاب و روان که در اشکال و علایم متنوع خود را بروز می دهند، به انواع بیماری ها و اختلالاتی گفته می شود که در آن ها روی رفتار، عواطف، افکار و روابط شخص بیمار تاثیر منفی گذاشته می شود. بیماری های اعصاب و روان برای مثال افسردگی، زوال عقل، اوتیسم و به ویژه اسکیزوفرنیا می توانند به تنهایی و یا به همراه دیگر بیماری های غیر واگیر فرد را مبتلا کنند.
اختلالات ذهنی
افسردگی
اختلالات ذهنی طیف وسیعی از بیماری ها را شامل می شود. شایع ترین این نوع بیماری ها افسردگی است. افسردگی میتواند به دلیل وجود منشاء مشترک با دیگر بیماری های غیر واگیر همراه شود.
- پیش بینی ها حاکی از آن است که بیش از ۳۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان به افسردگی مبتلا هستند.
- طبق آمارهای جهانی ۱۰ % زنان باردار و ۱۳ % بانوانی که به تازگی وضع حمل کرده اند از بیماری های اعصاب و روان به ویژه افسردگی رنج می برند. این آمار ها در کشورهای در حال توسعه به مراتب بالاتر است.
- ۱۰ تا ۲۰ % بزرگسالان و نوجوانان در سراسر جهان اختلالات روانی را تجربه می کنند.
- نیمی از بیماری های روانی در سن ۱۴ سالگی و دو سوم آن ها در میانه ی بیست سالگی آغاز می شود.
افسردگی می تواند مانع از رشد فردی بیمار شود و آینده کاری، تحصیلی و سلامت او را با خطر جدی مواجه کند. موارد جدی تر افسردگی به خودکشی می انجامد. ۷۵ % خودکشی ها در کشورهای با سطح درآمد متوسط و پایین رخ می دهد. انجام اقدامات لازم از جمله تشخیص، درمان و حمایت های بعدی می تواند از بسیاری از موارد خودکشی جلوگیری کند.
زوال عقل
در سال ۲۰۱۵، آمارها نشان می داد که نزدیک به ۴۷.۵ میلیون نفر از بیماری زوال عقل رنج می برند. این آمار تا سال ۲۰۵۰ به ۱۳۱ میلیون خواهد رسید. مقدار قابل ملاحظه ای از این آمار در کشورهای در حال توسعه قرار خواهند داشت.
زوال عقل بخشی از سندروم تحلیل برنده مغزی است که روی عملکرد ادارکی ذهن تاثیر منفی می گذارد. این عملکرد منفی روی بخش های حافظه، پردازش عاطفی و کنترل همچنین قدرت ادارکی نیز قابل مشاهده است. انواع مختلف زوال وجود دارد که شایع ترین آن ها آلزایمر است.
بیماری آلزایمر
بین ۵۰ تا ۷۵ درصد از موارد زوال عقل شامل بیماری آلزایمر می شود. آلزایمر بیماری است که در آن سلول های مغزی از بین می روند و روی عملکرد انقال دهنده های عصبی اخلال به وجود می آید. به ویژه قسمت به خاطر سپاری تحت تاثیر قرار می گیرد. زمانی که بیماری گسترش پیدا کند توانایی فرد مبتلا برای تفکر، برقراری ارتباط و به خاطر سپاری دچار اخلال می شود.
پیشگیری و عوامل خطر
عوامل خطر بیماری های اعصاب و روان عبارت است از تاثیر ژنتیک، کهولت سن، مصرف الکل و سیگار، وعده های غذایی ناسالم و عدم تحرک بدنی کافی. تماس های محیطی مثل آلودگی هوا و ضربه به جمجمه نیز می تواند به عنوان عوامل خطر بیماری های اعصاب و روان طبقه بندی شوند.
تحقیقات درمورد راه های پیشگیری از بیماری های اعصاب و روان همچنان در حال پیگیری است. اما چیزی که مسلم است انتخاب سبک زندگی سالم راهکار اصلی در جهت پیشگیری از بیماری های اعصاب و روان به حساب می آید. همچنین تغذیه سالم، اجتناب از مصرف الکل و دخانیات و افزایش فعالیت بدنی همگی با افزایش کیفیت زندگی به عنوان راهکارهای پیشگیرانه در این نوع بیماری ها می تواند به ما کمک کند تا ریسک ابتلا به این گروه بیماری ها را در خود کاهش دهیم.
درمان
برخی از بیماری های اعصاب و روان درمان قطعی ندارند. برای گروهی دیگر فرایند پزشکی تجویز می شود که تنها سرعت اثرگذاری بیماری را کند می کند. برای مثال مبتلایان به آلزایمر با مصرف داروهای کولین استراز اثرات این بیماری را کند می کنند. معمولا، داروهای دیگری جهت کم کردن عوارض این بیماری ها مثل تغییر خلق و بی خوابی نیز تجویز می شود. بجز دارو معمولا برنامه های مشاوره و حمایت های جانبی برای درمان این گروه از بیماران به کار گرفته می شود.