سازمان جهانی بهداشت جدیدترین آمار و اطلاعات خود را درباره بیماریهای غیرواگیر منتشر کرده است تا کشورها و سازمان‌های مربوطه بتوانند با نگاهی دقیق‌تر به این مساله بنگرند و راه‌کارهای مناسبی برای حل آن برگزینند.
بیماریهای غیرواگیر که به عنوان بیماری های مزمن شناخته میشوند، قابل انتقال از انسانی به انسان دیگر نیستند. آنها دوره‌های طولانی فرد را درگیر می‌کنند و عموما فرایند پیشرفت کندی دارند. ۴ نوع اصلی این بیماری‌ها شامل بیماریهای قلبی و عروقی (مانند حمله قلبی و سکته)، سرطان‌ها، بیماریهای مزمن تنفسی (مانند آسم) و دیابت هستند.
سازمان جهانی بهداشت جدیدترین آمار و اطلاعات خود را درباره بیماریهای غیرواگیر منتشر کرده است تا کشورها و سازمان‌های مربوطه بتوانند با نگاهی دقیق‌تر به این مساله بنگرند و راه‌کارهای مناسبی برای حل آن برگزینند.
بیماریهای غیرواگیر که به عنوان بیماری های مزمن شناخته میشوند، قابل انتقال از انسانی به انسان دیگر نیستند. آنها دوره‌های طولانی فرد را درگیر می‌کنند و عموما فرایند پیشرفت کندی دارند. ۴ نوع اصلی این بیماری‌ها شامل بیماریهای قلبی و عروقی (مانند حمله قلبی و سکته)، سرطان‌ها، بیماریهای مزمن تنفسی (مانند آسم) و دیابت هستند.
تمام گروه‌های سنی و تمام مناطق دنیا می‌توانند تحت تاثیر این بیماری‌ها قرار بگیرند. اما اغلب گروه‌های سنی بالاتر به این بیماری‌ها مبتلا میشوند. عواملی که ایجادکننده این بیماری هستند بالا رفتن سن و رشد سریع و برنامه‌ریزی نشده زندگی شهری و جهانی شدن سبک زندگی ناسالم است. برای مثال، جهانی شدن رژیم غذایی ناسالم ممکن است در افراد به شکل بالا رفتن فشار خون، افزایش قند و چربی خون و چاقی مفرط خود را نشان دهد. به این عوامل “ریسک فاکتورهای واسطه” می‌گویند که می‌توانند به بیماریهای قلبی منجر شوند.
استفاده از دخانیات، عدم تحرک، رژیم غذایی ناسالم و استفاده نادرست از الکل خطر ابتلا به بیماریهای غیرواگیر را افزایش می‌دهد.
همچنین رفتارهای ناسالم به مرور منجر به ایجاد تغییرات جسمی و افزایش خطر بیماریهای غیرواگیر میشوند. بنابراین تعییر رفتارها و سیاست‌گذاری کشورها در این مورد می‌تواند گامی مهم و حیاتی برای کاهش این بیماری‌ها در دنیا باشد.
بیماریهای غیرواگیر مانعی در مسیر رسیدن به اهداف توسعه هزاره به شمار می‌روند. فقر به شکل نزدیکی با بیماریهای غیرواگیر مرتبط است. رشد این بیماری‌ها در کشورهای بادرآمد پایین مانعی در برابر مبارزه با فقر است خاصه این که مراقبت‌های بهداشتی هزینه‌های زیادی دربردارند. افراد محروم و آسیب‌پذیر نسبت به دیگران بیشتر مریض میشوند و زودتر جان خود را از دست می‌دهند خاصه این که بیش از دیگران به محصولات مضری مانند دخانیات و یا غذاهای ناسالم دسترسی دارند و خدمات بهداشتی کمتری دریافت می‌کنند.
در شرایطی که خانوار دارای درآمد اندک است، بیماریهای مزمنی مانند بیماریهای قلبی، سرطان‌ها، دیابت و یا بیماریهای ریه می‌توانند درآمد خانواده را به سرعت صرف کنند و آنها را به ورطه فقر سوق دهند. درمان‌های طولانی مدت و پرهزینه، از دست دادن سرپرست خانوار سالیانه میلیون‌ها نفر را به سمت فقر پیش می‌برد و مسیر توسعه یک جامعه را تغییر می‌دهد.
برای کاهش اثرات بیماریهای غیرواگیر بر افراد و جامعه نیاز به رویکرد جامع‌نگر برای تمام بخش‌ها وجود دارد از جمله سلامت، امور مالی، روابط خارجی، آموزش، کشاورزی، برنامه‌ریزی و … که باید با یکدیگر پیش بروند تا خطرات مربوط به بیماریهای غیرواگیر را کاهش دهند و به همان میزان مداخلات را ارتقا دهند تا بتوانند پیشگیری و کنترل این بیماری‌ها را کارامدتر کنند.
یکی از راه‌های مهم کاهش شیوع بیماریهای غیرواگیر تمرکز بر کاهش عوامل خطرزای به وجود آورنده آن است. راه حل‌های کم هزینه‌ای برای این کار وجود دارند. مثلا عدم مصرف دخانیات، اصلاح سبک تعذیه، فعالیت جسمانی و عدم مصرف الکل.
یکی از راه‌های دیگر کاهش بیماریهای غیرواگیر استفاده از اصول موثر مداخله است که از طریق یک رویکرد مبتنی بر مراقبت‌های بهداشتی اولیه، می‌تواند تشخیص و درمان به موقع داشته باشد. شواهد نشان می‌دهند که این مداخلات به لحاظ اقتصادی بسیار به صرفه هستند زیرا اگر به موقع بر روی بیماران اعمال شوند نیاز به درمان‌های پرهزینه‌تر را منتفی می‌کنند.
بیش از ۱۹۰ کشور تحت نظارت سازمان جهانی بهداشت
بیش از ۱۹۰ کشور تحت نظارت و رهبری سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۱ بر ایجاد مکانیسم‌های جهانی برای کاهش بار قابل اجتناب بیماریهای غیرواگیر توافق کردند. این برنامه که برای سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰ طراحی شده است قصد دارد تعداد مرگ‌های زودرس را تا سال ۲۰۲۵ به میزان ۲۵ درصد از طریق تمرکز بر ۹ فاکتور مشخص کاهش دهد. برخی از این فاکتورها کاهش مصرف دخانیات، افزایش فعالیت جسمانی، کاهش سوءمصرف الکل و رژیم غذایی سالم هستند.
این برنامه لیستی از بهترین خریدها و یا به صرفه‌ترین مداخلات را برای رسیدن به ۹ هدف تعیین شده ارائه می‌دهد. مثلا ممنوعیت تمام تبلیغات دخانیات و الکل، جایگزین کردن چربی‌های ترنس با چربی‌های چند غیراشباعی، ترویج تغذیه با شیر مادر و پیشگیری از بیماری‌هایی مانند سرطان گردنه رحم از طریق معاینات منظم.
تعذیه مناسب و ورزش کافی در هر سنی برای حفظ سلامت در زنان و داشتن انرژی بهینه در آنها ضروری است. در این بین برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی در سنین خاصی اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند. داشتن اطلاعات کافی در این زمینه می‌تواند به انتخاب بهترین غذاها و مکمل‌ها و پیشگیری از بروز بیماری‌ها کمک کند.
آن چه که رشد سالم دختران را در این دوره تضمین می‌کند دریافت مواد مغذی مورد نیاز از طریق میوه‌ها و سبزیجات، غلات، محصولات لبنی کم چرب و منابع پروتئینی کم چربی است. دو ماده مغذی به شکل ویژه‌ای مهم هستند:
دریافت کلسیم کافی در تمام سنین مهم است اما در طول دوره بلوغ و اوائل دوره بزرگسالی اهمیت بیشتری دارد زیرا استخوان‌ها در در حال جذب کلسیم هستند. هیتر شوارتز متخصص تعذیه درمانی دانشگاه استنفورد می‌گوید کلسیم و ویتامین D اغلب در غذاهای غنی شده مانند شیر وجود دارند. دلیل لزوم همراهی این دو ماده مغذی این است که بدن برای جذب کلسیم نیاز به ویتامین D دارد. بیشتر متخصصان ۱۳۰۰ میلی‌گرم کلسیم را به صورت روزانه برای دختران ۹ تا ۱۹ ساله ضروری می‌دانند. منابع طبیعی کلسیم مانند محصولات لبنی کم‌چرب انتخاب هوشمندانه‌ای محسوب میشوند زیرا هم شامل ویتامین D و هم پروتئین هستند که برای جذب کلسیم لازمند. شیر، ماست و پنیر باید سهم بالایی در رژیم غذایی این سن داشته باشند. برخی از سبزیجات مانند بروکلی، کلم‌پیچ و کلم چینی نیز منابع خوبی به شمار می‌روند. بسیاری از غذاها نیز که دارای مکمل کلسیم هستند و در کشورهای مختلف می‌توانند متفاوت باشند منابع خوبی به شمار می‌روند. میزان جذب ویتامین D روزانه برای کودکان و بزرگسالان سالم ۶۰۰ میلی گرم است.
آهن برای داشتن سلول‌های خونی سالم ضروری است و خاصه از زمان قاعدگی برای دختران اهمیت خاصی پیدا می‌کند. در هر دوره قاعدگی، زنان میزان کمی از آهن بدن خود را از دست می‌دهند. در حدود ۱۰ درصد از زنان امریکایی دچار فقر آهن و ۵ درصد آنها دچار کم خونی آنمیا هستند. نشانه‌های فقر آهن عبارتند از خستگی مفرط، سیستم ایمنی معیوب، عملکرد ضعیف در مدرسه یا محل کار.
تا پیش از قاعدگی دختران نیاز به ۸ میلی‌گرم آهن روزانه دارند. بین سن ۱۴ تا ۱۸ سال، توصیه می‌شود جذب آهن به ۱۵ میلی‌گرم برسد. منابع خوب آهن در گوشت گاو، بوقلمون، مرغ، برخی از انواع ماهی، لوبیا و عدس یافت می‌شود. برخی از مولتی ویتامین‌ها هم دارای مقادیر مجازی از آهن هستند.
اگرچه بدن‌های در حال رشد نیاز به میزان زیادی انرژی به شکل کالری‌ها هستند، بسیاری از کودکان بیش از اندازه کالری دریافت می‌کنند و دچار چاقی میشوند و بدنشان بیش از حد نیاز دارای ذخیره چربی است. کودکانی که دچار چاقی هستند ۱۶ برابر بیشتر از دیگر کودکان با وزن‌های متناسب و سالم، احتمال دارد که در بزرگسالی نیز دچار چاقی شوند.
تشویق دختران و زنان جوان برای انجام فعالیت‌های بیشتر و کاهش مصرف غذاهای پرکالری می‌تواند تعادل لازم برای دریافت انرژی را در بدن آنها ایجاد کند.
برای این که زنان توانایی کافی طی دوره بارداری را داشته باشند باید مواد مغذی متعددی را در سنین بزرگسالی دریافت کنند.
این شکل از ویتامین B برای جلوگیری از آنانسفالی (اختلال مغزی ناشی از نقص در کانال عصبی) خاصه اسپاینا بیفیدا یا مهره شکاف‌دار در نوزاد مهم است. این نقص کشنده است و برای جلوگیری از آن بسیاری از غذاها هستند با فولیک اسید غنی شده‌اند. بسیاری از زنان در رژیم‌های غذایی خود میزان کافی از این ماده را دریافت می‌کنند. به عنوان مثال برگ‌های سبز، منبع غنی از اسید فولیک هستند. گرچه برخی پزشکان معتقدند در دوران بارداری بهتر است از مکمل‌های اسید فولیک استفاده شود که ۴۰۰ تا ۸۰۰ میکروگرم است.
این ویتامین هم مانند اسیدفولیک برای سلامت سیستم اعصاب و رشد و کارکرد آن ضروری است. زنان بارداری که گیاه‌خوار یا وگان هستند ممکن است با کمبود این ویتامین در بدن خود مواجه شوند زیرا در پروتئین گوشت حیوانات یافت می‌شود و به میزان کمتری در لبنیات وجود دارد که وگان‌ها از خوردن آن اجتناب می‌کنند. نوجوانان و یا زنان بزرگسال ۲.۸ میکروگرم از آن را نیاز دارند. توصیه شده این میزان باید به ۲.۶ میکروگرم برای زنان باردار ارتقا پیدا کند و ۲.۸ میکروگرم از آن برای زنانی که در دوره شیردهی هستند لازم است.
برخی مطالعات نشان می‌دهند که سطح پایین کولین خطر نقص سیستم عصبی جنین را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سطح مشخصی از آن توصیه شده است اما داشتن این ماده مغذی در غذای روزانه کار ساده‌ای است. برای مثال تخم مرغ منبع فوق‌العاده‌ای از کولین است. خوردن چند تخم‌مرغ در هفته می‌تواند تمام آن‌چه نیاز دارید به بدن شما برساند. کارشناسان معتقدند تعداد زیادی از مردم می‌توانند روزانه از تخم مرغ استفاده کنند بدون این که نگران میزان کلسترول بدن خود باشند. دیگر غذاهای حاوی کولین عبارتند از شیر، جگر و بادام زمینی.
این اسیدهای چرب ضروری نقش‌های زیادی در بدن ما بازی می‌کنند، مثلا ساختن مغز سالم و سلول‌های عصبی. این ماده طبق مطالعاتی که انجام شده می‌تواند از تولد نوزاد نارس پیشگیری کند. حتی زنانی که قصد بچه‌دار شدن ندارند باید مطمئن باشند که میزان کافی از امگا۳ را به بدن خود می‌رسانند. این روغن‌های سالم خطر بیماریهای قلبی را کاهش می‌دهند.
در طول دهه گذشته، مطالعات متعددی صورت گرفته که نقش‌های مهم این ویتامین را گوشزد می‌کنند. این ماده مغذی توسط سلول‌های پوستی وقتی در معرض نور آفتاب هستند به وجود می‌آید. میزان توصیه شده ویتامین D برای دریافت روزانه ۶۰۰ میلی‌گرم به صورت روزانه است. گرچه این میزان هنوز در حال بررسی است و بستگی به منطقه محل زندگی افراد دارد. بهتر است در این باره با پزشکان مشورت شود.
میزان کلسیم دریافتی همچنان برای زنان اهمیت دارد و زنان در سنین باروری باید بین ۱۰۰۰ میلی گرم تا ۱۳۰۰ میلی گرم روزانه دریافت کنند.
این ماده مغذی نقش مهم خود را در این سنین نیز حفظ می‌کند. زنان بزرگسال از سن ۱۹ تا ۵۰ سالگی به ۱۸ میلی‌گرم آن به صورت روزانه نیاز دارند. در زنان باردار این میزان به ۲۷ میلی‌گرم می‌رسد. در زمان بارداری حجم خون تقریبا دو برابر می‌شود و نیاز به آهن به شدت افزایش می‌یابد. پس از زایمان و در دوران شیردهی حجم آهن مورد نیاز کمتر می‌شود، یعنی چیزی در حدود ۹ میلی‌گرم زیرا قاعدگی در این دوران رخ نمی‌دهد. اما به محض اتمام شیردهی آنها باید همچنان به ۱۸ میلی‌گرم آهن روزانه دریافتی خود بازگردند.
پس از یائسگی، بدن زنان دوباره تغییر می‌کند. نیاز به آهن کاهش می‌یابد زیرا زنان دیگر دوره قاعدگی ندارند ولی نیاز به برخی دیگر از مواد مغذی افزایش پیدا می‌کند زیرا بدن بخشی از توانایی‌هایش را برای جذب و یا سوخت و ساز از دست می‌دهد.
گرچه برخی از مشکلات استخوانی در این سن گریزناپذیر است اما زنان می‌توانند این فرایند را با دریافت کلسیم و ویتامین D لازم کندتر کنند. زنان بین سال‌های ۵۰ تا ۷۰ سالگی نیاز به ۱۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم و ۶۰۰ میلی‌گرم ویتامین D به صورت روزانه دارند. این میزان در زنان بالای ۷۰ سال سن ۸۰۰ میلی گرم ویتامین D خواهد بود زیرا پوست اثربخشی خود را در تبدیل نور خورشید به این ویتامین از دست می‌دهد. بنابراین مکمل غذایی در این سن بیشتر نیاز است که باید با مشورت پزشک مصرف شود.
توان بدن زنان در جذب این ویتامین در سنین بالا کاهش می‌یابد. رژیم غذایی سرشار از ماهی، گوشت و غذاهای غنی شده با ب ۱۲ می‌تواند میزان مورد نیاز بدن آنها را تامین کند.
مایعات با افزایش سن در زنان بسیار ضروری می‌شود. دلیل این است که کلیه‌ها در دفع مواد سمی کم‌توان‌تر میشوند. نوشیدن مایعات بیشتر به کلیه آنها کمک می‌کند. متاسفانه علائم تشنگی در سنین بالا کم‌رنگ‌تر میشوند بنابراین افراد کمتر نیاز به نوشیدن پیدا می‌کنند. بیش از تعداد لیوان‌های آبی که در طول روز نوشیده می‌شود، بهتر است رنگ ادرار مورد توجه قرار بگیرد. رنگ ادرار باید شفاف و کم رنگ باشد. اگر این رنگ تیره‌تر شود، بدن نیاز به مایعات بیشتری دارد.
همراه با سن، خاصه پس از یائسگی، نیاز بدن به کالری کمتر می‌شود. همچنین زنان با افزایش سن بخشی از ماهیچه‌های خود را از دست می‌دهند. ورزش منظم می‌تواند به حفظ ماهیچه‌ها کمک کند.
http://www.webmd.com/women/features/women-nutrition#1
ما رویای فردایی را به تصویر کشیده ایم که درآن مردمان سرزمینمان؛ در مقابله با بیماریهای غیر واگیر، آگاه و توانمند، مسئول و پیشگام هستند، و در سایه توانی که فارغ از رنجوری ناشی از بیماریهای غیر واگیر ایجاد شده است، برای رفاه و آبادانی و توسعه ایران عزیزمان تلاش می نمایند.
اطلاعات بیشتربیماری های غیر واگیر گروهی از بیماری ها است که در آن عامل بیولوژیک در انتقال بیماری وجود ندارد و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. این بیماری ها سالانه ۴۱ ملیون قربانی در سراسر جهان میگیرد. ۷۱ % از مرگ و میر جهانی به دلیل ابتلا به بیماری های غیر واگیر است.
اطلاعات بیشتربیماریهای غیرواگیر، عامل بروز ۷۶ درصد مرگ و میر در ایران است که در رأس آنها سکته‌های قلبی و عروقی با ۴۴ درصد، اولین عامل مرگ در ایران است.
اطلاعات بیشتر
