از اول تا هفتم آبان‌ماه در در تقویم سلامت ایرانیان به عنوان هفته‌ی ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت نام‌گذاری شده است. هدف از اطلاع‌رسانی پیرامون این بیماری، ارتقای دانش و آگاهی مردم و تقویت برنامه‌های پیش‌گیرانه، غربالگری و کنترل هپاتیت‌های ویروسی است.هپاتیت، التهاب کبد که به دلایل مختلف، اعم از عفونی و غیر عفونی ایجاد می […]
از اول تا هفتم آبان‌ماه در در تقویم سلامت ایرانیان به عنوان هفته‌ی ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت نام‌گذاری شده است. هدف از اطلاع‌رسانی پیرامون این بیماری، ارتقای دانش و آگاهی مردم و تقویت برنامه‌های پیش‌گیرانه، غربالگری و کنترل هپاتیت‌های ویروسی است.
هپاتیت، التهاب کبد که به دلایل مختلف، اعم از عفونی و غیر عفونی ایجاد می شود. عوامل عفونی که باعث هپاتیت می شوند شامل ویروس ها و انگل ها هستند. علل غیر عفونی شامل داروهای خاص و عوامل سمی می‌شوند. در برخی موارد هپاتیت ناشی از یک واکنش خود ایمنی است که علیه سلول های کبدی بدن انجام می شود.
بیشتر موارد هپاتیت مزمن به وسیله ویروس های هپاتیت B، C و D ایجاد می شود. اما عوامل دیگری مانند اعتیاد به الکل، واکنش به برخی داروها و عوامل خود ایمنی نیز منجر به ایجاد این بیماری می شوند. هپاتیت مزمن ممکن است با برخی از بیماری ها مانند بیماری ویلسون و کمبود آلفا-۱-آنتی تریپسین نیز همراه باشد. هپاتیت مزمن B عمدتاً مردان را مبتلا می کند. در حالی که هپاتیت C مزمن در هر دو جنس به تعداد مساوی ایجاد می شود. هپاتیت خودایمنی، یک اختلال مرتبط با عملکرد نادرست سیستم ایمنی، معمولا در زنان جوان رخ می دهد. درمان هپاتیت خودایمنی شامل کورتیکواستروئیدها است که به کاهش علائم کمک می کند.
برخلاف سایر انواع هپاتیت، هپاتیت D به خودی خود قابل انتقال نیست و در واقع ویروس هپاتیت D قدرت ابتلای مستقل افراد را ندارد بلکه تنها کسانی را مبتلا می‌کند که قبلاً به هپاتیت B مبتلا شده‌اند. هپاتیت D حاد یا مزمن است و معمولا به طور ناگهانی رخ می‌دهد و علائم شدیدی را نیز ایجاد می‌کند. البته عفونت ممکن است خودبه‌خود پس از چند هفته بهبود یابد اما اگر عفونت شش ماه یا بیشتر طول بکشد این بیماری به عنوان هپاتیت مزمن D شناخته می‌شود. با پیشرفت بیماری و مزمن شدن هپاتیت، احتمال بروز عوارض افزایش یافته و در صورت سپری نکردن دوره درمان، احتمال مبتلا شدن به سیروز یا زخم‌های کبد دو چندان می‌شود. درمان به موقع همچنین می‌تواند به پیشگیری از نارسایی کبد در صورت تشخیص زودهنگام بیماری کمک کند.
قبل از بروز علائم، ویروس ممکن است چند ماه قبل در بدن وجود داشته باشد. در حال حاضر داروی قطعی و یا واکسنی برای هپاتیت D وجود ندارد اما می‌توان افرادی را که تاکنون به هپاتیت B مبتلا نشده‌اند، با تجویز واکسن هپاتیت B ایمن کرد.
علت هپاتیت B چیست و چگونه منتقل می‌شود؟
ویروس هپاتیت B عامل بیماری هپاتیت B است. این ویروس از طریق تماس با خون، مایع منی یا سایر مایعات بدن فرد آلوده گسترش می‌یابد. تماس می‌تواند به واسطه موارد زیر اتفاق بیفتد:
• تولد از مادر مبتلا به هپاتیت B• داشتن رابطه جنسی محافظت نشده با یک فرد آلوده• استفاده مشترک از سوزن برای تزریق مواد مخدر• فرورفتن سوزن آلوده به خون فرد مبتلا به هپاتیت B به دست• خالکوبی یا سوراخ کردن گوش یا سایر قسمت‌های بدن با ابزاری که برای فرد آلوده استفاده شده و به درستی ضدعفونی نشده است• تماس با خون یا زخم یک فرد آلوده• استفاده از تیغ، مسواک یا ناخن‌گیر فرد آلودههپاتیت B از راه‌های زیر منتقل نمی‌شود:• سرفه یا عطسه• آب و غذا• بغل کردن فرد آلوده• گرفتن دست یا دست دادن با فرد آلوده• استفاده از قاشق، چنگال و سایر وسایل غذاخوری مشترک• نشستن در کنار فرد آلودهمادران مبتلا به هپاتیت B می‌توانند با خیال راحت به نوزادان خود شیر بدهند. با تزریق ایمونوگلوبولین هپاتیت B و واکسن هپاتیت B در بدو تولد به نوزاد متولد شده از مادر مبتلا به هپاتیت B، بعید است که این بیماری از طریق شیر از مادر به کودک منتقل شود.
علائم هپاتیت B چیست؟بسیاری از افراد آلوده به هپاتیت B هیچ علامتی ندارند.برخی از مبتلایان به هپاتیتB حاد ۲ تا ۵ ماه پس از تماس با ویروس علامت دارند. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:• ادرار تیره• احساس خستگی• تب• مدفوع خاکستری یا کم‌رنگ• درد مفاصل• از دست دادن اشتها• حالت تهوع• درد شکم• استفراغ• زردی چشم و پوست (یرقان)نوزادان و کودکان کمتر از ۵ سال به طور معمول دچار علائم هپاتیت حاد نمی‌شوند.در هپاتیت مزمن B ممکن است تا زمان ایجاد عوارض، فرد علامتی نداشته باشد، که می‌تواند چندین دهه پس از آلوده شدن اتفاق بیفتد. به همین دلیل حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشیم، غربالگری هپاتیت B بسیار مهم است.
دبیرخانه شبکه ملی پیشگیری از بیماری های غیر واگیر
ما رویای فردایی را به تصویر کشیده ایم که درآن مردمان سرزمینمان؛ در مقابله با بیماریهای غیر واگیر، آگاه و توانمند، مسئول و پیشگام هستند، و در سایه توانی که فارغ از رنجوری ناشی از بیماریهای غیر واگیر ایجاد شده است، برای رفاه و آبادانی و توسعه ایران عزیزمان تلاش می نمایند.
اطلاعات بیشتربیماری های غیر واگیر گروهی از بیماری ها است که در آن عامل بیولوژیک در انتقال بیماری وجود ندارد و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. این بیماری ها سالانه ۴۱ ملیون قربانی در سراسر جهان میگیرد. ۷۱ % از مرگ و میر جهانی به دلیل ابتلا به بیماری های غیر واگیر است.
اطلاعات بیشتربیماریهای غیرواگیر، عامل بروز ۷۶ درصد مرگ و میر در ایران است که در رأس آنها سکته‌های قلبی و عروقی با ۴۴ درصد، اولین عامل مرگ در ایران است.
اطلاعات بیشتر
